Transformacja energetyczna w Polsce to nie tylko źródło poważnych budżetowych wyzwań, ale także realnych biznesowych możliwości i cywilizacyjnej szansy dla całej gospodarki w Polsce – podkreślali uczestnicy konferencji „Zielona energia w służbie przedsiębiorczości” zorganizowanej przez Polskie Stowarzyszenie Magazynowania Energii. W dniach 16-17 czerwca w Energetycznym Klastrze Oławskim debatowali przedstawiciele administracji rządowej, władz lokalnych oraz eksperci.
Konferencja skupiła tych, którym bliska jest innowacyjność oparta o niezależność energetyczną. Miejsce spotkania to przykład jednego z najbardziej spektakularnych dokonań w innowacyjnych technologiach prośrodowiskowych w energetyce i przykład udanej współpracy biznesu z władzami lokalnymi. Swoją wiedzą i doświadczeniami z uczestnikami podzielili się: prof. dr hab. inż. Macieja Chorowskiego, Prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, prof. Wojciech Myślecki, Przewodniczący Rady Programowej Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii, Andrzej Jeżewski, Lider Energetycznego Klastra Oławskiego EKO, Artur Michalski, Wiceprezes NFOŚiGW, Zdzisław Brezdeń, Starosta Oławski, Andrzej Wójtowicz, Prezes Zarządu Wodociągi Słupsk, Barbara Adamska, Prezes Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii, Prezes Zarządu ADM Poland, Artur Bogusz, Wiceprezes Zarządu, Dyrektor ds. Finansowych w SBB ENERGY, Sylwester Korzeniak, Dyrektor ds. Projektów w ML System, dr Łukasz Lelek, Kierownik Sekcji Rozwoju Nowych Technologii w SBB ENERGY i Krzysztof Łuczak, Kierownik Projektu w SBB ENERGY.
– W Polsce jesteśmy świadkami procesu, który odwraca tradycyjną koncepcję budowy systemu energetycznego – powiedział podczas konferencji Maciej Chorowski, Prezes Zarządu NFOŚiGW. – Aktualnie, poprzez założenie możliwość odejścia od energetyki emisyjnej, zdecydowano się na wprowadzenie OZE; przy czym OZE, co do zasady, jest technologią rozproszoną, więc zaczyna być instalowane w wielu miejscach, przy stosunkowo niewielkich mocach i okazuje się, że zaczynamy budować system energetyczny niejako pod prąd – na stosunkowo niskich napięciach. Instalacje prosumenckie stawia się na zupełnie niskich napięciach, instalacje takie jak farmy wiatrowe czy farmy fotowoltaiczne – nieraz na średnich napięcia – mówił prezes NFOŚiGW. – W kolejnym ruchu, po nasyceniu systemu energetycznego OZE, w Polsce w miksie energetycznym znacząco wzrośnie udział gazu. Z drugiej strony będziemy widzieć dążenia do tego, by energia była konsumowana możliwie blisko miejsca wytwarzania, a zatem będziemy widzieć znaczący udział magazynów energii w różnej postaci – mówił. – Wytworzenie stabilnej energii, pochodzącej głównie z odnawialnych źródeł, pozwoli na odejście w znacznej mierze od węgla. W ten sposób dojdziemy do najcięższego elementu transformacji energetycznej, jakim będzie zbudowanie energetyki jądrowej w postawie naszego systemu energetycznego – podsumował prezes NFOŚiGW.
– Decyzje podjęte dzisiaj, wpłyną na kształt energetyki na 30-40 lat – podkreślała podczas konferencji prasowej w Energetycznym Klastrze Oławskim Barbara Adamska, Prezes Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii. –To dzisiaj decyduje się, w jakim środowisku będziemy my i kolejne pokolenia – powiedziała.
Czas na efektywny model biznesowy
Według Barbary Adamskiejtransformacja polskiej energetyki i gospodarki w kierunku niskoemisyjnym wymaga zwiększenia udziału OZE we wszystkich sektorach oraz zastosowania magazynów energii – od domowych magazynów energii, poprzez magazyny na poziomie niskich i średnich napięć, zlokalizowane w pobliżu instalacji wytwórczych, aż po magazyny wielkoskalowe, np. w sieciach dystrybucyjnych. – Spotykamy się na konferencji, żeby podzielić się wiedzą i doświadczeniami ze wszystkich segmentów tworzącego się rynku. Dla Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii, po najważniejszych zmianach w prawie, usuwających dotychczasowe bariery rozwoju magazynowania energii, priorytetem jest teraz doprowadzenie do powstania modeli biznesowych, powodujących, że inwestycja w magazyn energii będzie opłacalna. Stanie się tak, kiedy magazyny energii będą wynagradzane za funkcje, za usługi, które świadczą na rzecz systemu elektroenergetycznego. Jesteśmy przekonani, że spotkanie w Oławie w gronie przedsiębiorców z różnych obszarów branży OZE oraz magazynowania energii to krok do wypracowania modeli biznesowych akceptowanych przez wszystkich uczestników rynku – powiedziała.Podkreśliła, że to wielka szansa dla polskiej gospodarki.
Zmiany na miarę kolejnej rewolucji przemysłowej
To w jak ważnym momencie transformacji rynku energii jesteśmy, dostrzegli też inni prelegenci.
– W ostatnim roku na terenie Energetycznego Klastra Oławskiego powstały cztery nowe wiatraki generujące prąd. Towarzyszą im magazyny energii o pojemności 12 MWh. To pierwsza taka inwestycje w Polsce, a także pierwszy krok do tego, by cały powiat stał się ekologiczny – powiedział Andrzej Jeżewski, lider Energetycznego Klastra Oławskiego, Prezes Zarządu Promet-Plast.
– Jako Polska stajemy przed bardzo dużym wyzwaniem naszego bezpieczeństwa energetycznego – mówił Jarosław Obremski, wojewoda Dolnośląski. – Każdy taki klaster to jest wzrost naszego bezpieczeństwa energetycznego. Gdyby systematycznie wzrastał udział energii produkowanej przez alternatywne źródła, moglibyśmy mieć poczucie stabilizacji w tym zakresie – dodał Jarosław Obrembski odnosząc się do inwestycji, które mają miejsce w Energetycznym Klastrze Oławskim.
– Musimy sobie zdawać sprawę, że właśnie uczestniczymy w kolejnej, światowej rewolucji przemysłowej na miarę tej zapoczątkowanej w XVIII w. w Anglii. Po wielkim, cyfrowym przewartościowaniu światowej ekonomii z ubiegłego wieku, stoimy przed równie wielkim wyzwaniem: wyzwoleniem naszej planety spod destrukcyjnego wpływu paliw kopalnych. Przed nami transformacja w kierunku odnawialnych źródeł energii i gospodarki niskoemisyjnej. Kluczem do jej rozwoju jest magazynowanie energii – powiedział prof. Wojciech Myślecki, przewodniczący Rady Programowej Polskiego Stowarzyszenia Magazynowania Energii. Według profesora wciąż trwają w tym zakresie badania i rozwijane są nowe technologie. To ogromna szansa dla polskich producentów elementów elektrycznych i elektronicznych oraz firm z branży IT, automatyki, telekomunikacji i przesyłania danych.
Początki energetycznej podróży w XXI wiek
Polska nie ma potencjału lokalizacyjno-środowiskowego na budowę systemu magazynowania energii w oparciu o elektrownie szczytowo-pompowe, w istocie magazyny energii o dużej pojemności. Na znacznie szersze zastosowanie w skali całego kraju pozwalają m.in. rozwiązania bateryjne. Na razie tego typu instalacji nie jest wiele, rynek jednak rośnie. Oprócz magazynów litowo-jonowych w Energetycznym Klastrze Energetycznym EKO (w sumie 6 MW i 12 MWh pojemności) w 2020 r. zrealizowanych zostało także kilka innych inwestycji, m.in. największy bateryjny magazynw Polsce zrealizowany przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne, Energę i Hitachi przy farmie wiatrowej Bystra na terenie powiatu Pruszcz Gdański. W grudniu 2020 r. PGE Polska Grupa Energetyczna zaczęła eksploatację magazynu o mocy ok. 2,1 MW i pojemności 4,2 MWh w Rzepedzi, w powiecie sanockim. W swojej strategii PGE przewiduje budowę magazynów o mocy co najmniej 800 MW do 2030 roku. Wśród magazynów planowanych do budowy przez PGE ma być magazyn w Żarnowcu o mocy 205 MW i pojemności 820 MWh.
Podsumowaniem konferencji była uroczysta kolacja, którą otworzył Ireneusz Zyska, Wiceminister Klimatu i Środowiska, Pełnomocnik Rządu ds. Odnawialnych Źródeł Energii. Zwrócił on uwagę na znaczenie dla polskiej transformacji energetycznej już dokonanych i planowanych zmian w Prawie energetycznym. – Ten wysiłek legislacyjny, jednogłośnie przeprowadzony przez parlament, wprowadził do polskiego prawa wiele zmian usprawniających i digitalizujących polską energetykę oraz dostosowujących krajowe regulacje do prawa unijnego. Nie ma żadnej przesady w twierdzeniu, że to prawdziwa konstytucja polskiej energetyki przyszłości – mówił w Oławie. Wskazał na szereg rozwiązań wzmacniających pozycję odbiorców, pozwalających im na w pełni podmiotowe, aktywne uczestnictwo w rynku energii i umożliwiających realny wpływ na wysokość ponoszonych przez nich kosztów oraz ułatwienia dla działalności przedsiębiorstw energetycznych. Zwrócił także uwagę, że proces zmian trwa. – Przez cały czas trwają konsultacje społeczne m.in. noweli Prawa energetycznego implementującego europejską dyrektywę rynkową w zakresie m.in. obecnego systemu rozliczeń opartego na opustach dla prosumentów energii. Takie spotkania jak to w Oławie służą wypracowaniu najlepszych rozwiązań dla biznesu, a także dla użytkowników indywidualnych – zapewnił.
Konferencję „Zielona energia w służbie przedsiębiorczości” patronatem objął Prezes URE. Sponsorem Merytorycznym wydarzenia było SBB ENERGY, a Sponsorem Premium ML System.
***
Polskie Stowarzyszenie Magazynowania Energii aktywnie działa m.in. poprzez tworzenie raportów, audytów i analiz dla instytucji rządowych i pozarządowych oraz współpracuje z licznymi krajowymi i zagranicznymi ośrodkami naukowymi i badawczymi zajmującymi się tematyką energetyki odnawialnej.